PIKNIK NAUKOWY - 2008

sobota, 24 marca 2012

CHEMICZNY OGRÓD

Wrzucając kryształek pewnej soli do roztworu szkła wodnego nie myślałem, że zdarzy się coś równie niespodziewanego i nadzwyczajnego. Po kilku chwilach kryształek zaczął wypuszczać w górę coś jakby igiełki (które jak się później przekonałem były pustymi w środku błonami półprzepuszczalnymi), które stale rosły. Wyglądało to trochę jakby roślinka rosła w przyśpieszonym tempie. Pomyślałem, że wrzucając po kawałeczku rożnych soli metali ciężkich można by stworzyć piękny, wielobarwny ogród, który powstaje od momentu "zasadzenia" kwiatków do pełnego rozkwitu w zaledwie 20min...  A jak taki ogród chemiczny wykonać ?


POTRZEBNE MATERIAŁY:
                                                                                        
-  szkło wodne (roztwór krzemianu sodu)
- CoCl2 (chlorek kobatu)  
- Ni(NO3)2 (azotan niklu) 
- FeCl3 (chlorek żelaza)
- CuSO4 (siarczan miedzi)
Potrzebujemy szkła wodnego i wymienionych soli. Można zastosować tylko jedną, ale wykorzystanie soli różnych metali da ciekawszy efekt barwny.
 WYKONANIE

Na dno zlewki wysypmy kilka kryształków podanych wcześniej soli metali, a następnie zalejmy je roztworem szkła wodnego. Po chwili kryształy zaczną jakby kiełkować: powstaną kolorowe rozgałęziające się wypustki. Wyrostki te rosną z prędkością dostrzeganą dla oka. Po paru minutach naczynie będzie pełne poskręcanych wielobarwnych kształtów przywodzących na myśl prawdziwe rośliny.








WNIOSKI:
W momencie zetknięcia się kryształów ze szkłem wodnym dochodzi do reakcji między solami metali, a krzemianem sodu. W wyniku powstają krzemiany tych metali. Są one bardzo słabo rozpuszczalne w wodzie, więc tworzą coś w rodzaju błonki wokół kryształu. I tu do akcji wchodzi osmoza: błonka jest półprzepuszczalna, więc ponieważ wewnątrz panuje większe stężenie soli to woda przenika do wnętrza powstałego pęcherzyka. Wzrost ciśnienia wewnątrz powoduje, że błonka napina się coraz bardziej, aż w końcu pęka. Przez powstałą wyrwę wylewa się na zewnątrz nieco roztworu soli; dochodzi do kolejnej reakcji z krzemianem sodu i powstaje kolejna błonka. Zjawisko to powtarza się wielokrotnie aż do wytworzenia roślinopodobnych struktur. Barwa "roślin" zależy od barwy właściwej powstałemu krzemianowi.




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz